Projekt jako zadanie podmiotowo twórcze. Dla człowieka świadomego, przyszłość jest przestrzenią do nowego zagospodarowania. Ma stanowić przedłużenie teraźniejszości. Można więc postawić pytanie, czy obecna edukacja i zarządzanie można byłoby tak zmienić aby przyszły sposób postępowania człowieka był bardziej umiejętny i efektywny.

Zmianie nie może podlegać wszystko, całość powtarzalnej aktywności podmiotu, lecz tylko jej niewielkie fragmenty. Podmiot nie powinien zmieniać większości swojego dotychczasowego sposobu gospodarowania. Człowiek nie może zakłócać stylu funkcjonowania i postawy przychodowej. Utraciłby bowiem zdolność do przeżycia. Ponadto limitowane są też zasoby energii, które umożliwiają mu dokonanie zmiany. Na modyfikację swojego stylu działania może jedynie przeznaczyć część z posiadanych nadwyżek energii.

Pomysł i plan zmiany sposobu gospodarowania zwykle nazywany jest projektem. Składa się on z kilku etapów. Rozpoczyna się od oceny jego wartości, czyli od spodziewanego przyrostu zysku. Wartościuje się rozmiar spodziewanych efektów, koszty zmiany oraz wielkość spodziewanego ryzyka związanego z realizacją projektu. Jeśli wynik oceny jest pozytywny, można przystąpić do dalszych etapów projektowania. Jeśli negatywny, projektu należałoby zaniechać lub zmienić jego koncepcję. Celem projektu jest uzyskanie wzrostu sprawności funkcjonowania podmiotu. Dążeniem modyfikacji funkcjonowania podmiotu jest uzyskanie wyższych niż dotychczasowe efektów gospodarowania. Niemniej jednak, z każdym nowym działaniem związane jest ryzyko chybienia i w praktyce działania może okazać się, że zamiast spodziewanego przyrostu sprawności, uzyska się jej spadek.

Staranność przygotowania projektu jest ważnym elementem osiągnięcia sukcesu. dalsze etapy projektu to precyzyjnie przygotowany plan, realizacja i konserwacja projektu. W opracowaniu zmian ważna jest wiedza i umiejętności postępowania twórczego.

Projektowanie przyszłości przez rozwiązywanie powstałych w przeszłości problemów. Najprostszym sposobem ulepszania przyszłości jest rozwiązanie problemów, które pojawiły się w naszym dotychczasowym działaniu. W wyniku efektywnego rozwiązania problemów z przeszłości ? przyszłość zostanie zmieniona i ulepszona.

W autorytarnej edukacji i autorytarnym zarządzaniu pojawienie się problemu oznacza fakt niewłaściwego sposobu gospodarowania. Jeśli lider ? nauczyciel dobrze zarządza, to problemy nie powinny się pojawiać. Pojawienie się problemu oznacza błąd w prawidłowym sposobie w sprawowaniu zarządu. Klasyczni liderzy starają się nie dostrzegać, a nawet ukrywać pojawiające się problemy. W innowacyjnym stylu zarządzania pojawienie się problemu jest okazją do zmiany działania, ulepszenia go. Kłopot postrzegany jest jako coś pozytywnego. W zarządzaniu innowacyjnym i metodyce podmiotu celowo poszukuje się problemów i wprowadza stałe procedury oraz osoby odpowiedzialne za ich identyfikowanie i rozwiązywanie.

W procesie rozwiązywania problemów można wyróżnić kilka etapów:
- identyfikowanie problemów
- zdefiniowanie problemu i jego aspektu podmiotowego
- rozwiązywanie problemu w aspekcie podmiotowym i przedmiotowym
- sformułowanie projektu działań
- wdrożenie projektu
- konserwacja projektu

Podstawą jest uświadomienie sobie, że można coś zmienić, że aktualny stan rzeczy jest niezadowalający. Każdy człowiek posiada cechy osobnika zachowaniowego, dla którego aktualny stan rzeczy jest wyróżniony, jest oceniany pozytywnie. Każda zmiana budzi lęk i zagrożenie.

Uświadomienie sobie potrzeby rozwijania się jest bardzo ważnym składnikiem. W ludziach najpierw pojawia się owa konieczność i dopiero w ślad za nią są skłonni działać i wprowadzać ją w życie. Etap identyfikowania problemu jest wyjściowy dla jej zaistnienia.

Drugi etap to zdefiniowanie problemu. Dla jego efektywnego rozwiązania zwykle zachodzi potrzeba przedefiniowania go do nowej postaci, kłopot precyzuje się zwykle w nowym, innym niż potocznym, języku. Na przykład może to być język naukowy, ale nie tylko, np. Wiliam Gordon ? twórca synektyki, w swoich pracach podkreśla, że aby rozwiązać jakikolwiek problem twórczo w wymiarze jednostkowym (uczeń) lub grupowym (firma), trzeba oddalić się od rzeczy znanych, aby uzyskać nowy wgląd w problem. Wówczas sformułowanie ma łatwo rozwiązywalną postać, jest analogiczne do znanych i rozwiązywanych w nauce problemów.

W przypadku zarządzania innowacyjnego i pracy z podmiotem ? uczniem, studentem zaleca się zwrócenie uwagi na aspekt podmiotowy. Oznacza to, że ważne jest, czy napotykaną trudność łatwo rozwiąże się przez zmianę otoczenia człowieka, czy przez zmianę jego dyspozycji osobowościowych. Analizowanym podmiotem jest nie tylko pojedynczy człowiek. Może być nim organizacja, szkoła, uczelnia, firma, naród itp. Podmiot może być złożony z wielu ludzi współdziałających ze sobą. Rozwiązanie problemu w aspekcie podmiotowym polega na udoskonaleniu, dyspozycji, umiejętności, organizacji itp. tego podmiotu autonomicznego.

Wyjściowe rozumienie problemu przekształcane jest do względnie łatwo rozwiązywalnej postaci i do formy, w której uchwycona jest jego istota. Zagadnienie przeformułowane jest do stanu ujmującego jego istotę opisaną w języku, w którym znajdują się jego analogiczne rozwiązania. Końcowa definicja problemu jest podstawą do względnie łatwego jego rozwiązania.

Rozszyfrowanie problemu to opis poszukiwanego, nowego stanu rzeczy. On jeszcze nie istnieje. Trzeba go dopiero uzyskać, wytworzyć. Działanie zwykle poprzedzamy planem prowadzącym do jego uzyskania.

Wdrożenie to projekt składający się z planu działań i faktycznej jego realizacji, to proces prowadzący do wytworzenia sytuacji, która jest rozwiązaniem problemu.

Ostatni etap akcji rozwiązywania problemów to jego konserwacja. Nawet najlepszy projekt w konfrontacji z rzeczywistością powinien podlegać pewnym modyfikacjom. Konserwacja projektu to jego modyfikowanie w trakcie wdrażania, aby mógł zostać zrealizowany, aby osiągnąć zamierzony cel.

Projekt jako wyzwanie. Projekt to najmniejsza jednostka aktywności, prowadząca do zmiany funkcjonowania podmiotu. Celem tej zmiany jest podniesienie uzyskiwanej sprawności. Osiąga się ją przez ewolucję manifestowanej na zewnątrz aktywności oraz przez towarzyszące działaniu zewnętrznemu wzbogacenie wyposażenia osobowościowego podmiotu.

Zwykle ludzie żyją w sposób nawykowy. Swoją aktywność ograniczającą do wcześniej wytyczonych szlaków. Jeśli podejmują wyzwania, to mają one charakter umiarkowanych projektów, w których tylko w niewielkim stopniu wykraczają poza manifestowane już schematy, zarówno w aspekcie przedmiotowym jak i podmiotowym.

Typowy projekt zwykle też kojarzy się ludziom z osiąganiem zewnętrznych efektów. Poszukują oni sukcesu w obszarze swojej zewnętrznej aktywności. Nie zwracają uwagi na wnętrze i na posiadane dyspozycje osobowościowe. Zgodnie z potocznie obowiązującym przekonaniem, osobowość to coś, czego nie można zmienić.

Jednakże można znaleźć osoby szczególnie ambitne, zachowujące się inaczej niż większość. Jednostki te podejmują wyzwani, to znaczy podejmują się realizacji projektów znacznie przekraczających ich aktualny poziom umiejętności i sił. Podejmują one projekty ponad swoją miarę. Postępowanie takie przynosi skutek podmiotowy. Zyskują oni, niejako przy okazji, nowe kompetencje osobowościowe. O tego typu ludziach mówi się, że są artystami. Oni to realizując wyzwanie, chcąc mu sprostać, przegrupowują manifestowane zachowanie. Człowiek zmagający się z wyzwaniem, na początku swojej drogi nie potrafi uczynić wiele z tego, czego skutecznie uczy się w trakcie zmagań. Człowiek artysta, pokonując kolejne trudności, wzbogaca posiadane umiejętności uczy się. W efekcie twórczej pracy artysta osiąga to, co jeszcze niedawno było dla niego całkowicie niedostępne.

Ambitni artyści, podejmując wyzwania (nieważne, w jakiej dziedzinie), niejako przy okazji, uczą się nowych umiejętności, rozwijają posiadany potencjał. Rozmiar dzieła, determinacja w jego realizacji są czynnikami sprzyjającymi głębokiej przebudowie osobowości. W ich pracy nie tak ważny jest końcowy efekt, jak sprostanie kolejnym pojawiającym się przeszkodom i trudnościom. Artyści podejmujący wyzwania głęboko przebudowują zestaw manifestowanych zachowań, dzięki czemu szybko wzbogacają swoją osobowość.

Artysta, pracując nad zewnętrznym dziełem, faktycznie przekształca samego siebie. Efekt podmiotowy jest zasadniczym dorobkiem wyzwania. Chociaż zewnętrzne dokonania mogą być równie znaczące.

Wyzwania to projekty cechujące się dla ich autora dużym poziomem ryzyka. To także takie projekty, podczas realizacji których autor jest tak skupiony i zdeterminowany w osiąganiu zamierzonego dzieła, gotowy do głębokiej przebudowy manifestowanego zachowania, że aż gotowy jest do zmiany siebie samego.

Należy zauważyć, że wyzwanie to świadome podjęcie przez człowieka tego szczególnego wysiłku. Ten sam wysiłek dla człowieka nie przygotowanego i nie chcącego go, zwykle jest nadmiernym. Jeśli się zdarzy, to odbierany jest jako cierpienie, a doświadczony nim jest przekonany, że stała mu się szczególna krzywda.

Wyzwanie to szczególna próba sił w konfrontacji z wykonywanym dziełem. Zewnętrzne dzieło jest często tylko pretekstem. Człowiek zmieniając zewnętrzną materię, zmienia samego siebie, silnie wzbogaca posiadany potencjał.

Zwykle wyzwanie ma indywidualny wymiar. Jest to dzieło przekraczające możliwości konkretnego człowieka. Często jest tak, że to samo dzieło dla wielu innych osób jest łatwe do zrealizowania. Szczególną trudność stanowi ono dla tej konkretnej jednostki, która podjęła się jego reorganizacji. Nieważny jest rodzaj dzieła, dziedzina zmagań, osiągany cel. Zawsze dzieło będące wyzwaniem sprawia trudność konkretnej osobie i ona gotowa jest się z nim zmagać.

Bycie artystą to sposób wykonywania pracy, to podejmowanie dzieł o dużym poziomie ryzyka i postawa polegająca na gotowości do przebudowy własnej osobowości w konfrontacji z dziełem. Artysta to niekoniecznie ten, który zajmuje się pracami dekoratorskimi czy malowaniem obrazów. Charakteryzuje go postawa wobec dzieła. Artyści to ci, którzy podejmują projekty do realizacji, których odstąpiliby zwykli ludzie. Po latach osobnicy, którym udało się zrealizować podjęte wyzwania, opisywani są w podręcznikach traktujących o historii rozwoju ludzkości.